Hành vi khai sai thuế dẫn đến thiếu thuế: Xử lý thế nào? Ai phải chịu phạt?

Đây là tình huống rất phổ biến, xuất phát từ việc quản lý hóa đơn – chứng từ chưa chặt chẽ giữa các bên, dễ dẫn đến rủi ro pháp lý.

Ảnh minh họa - Nguồn Internet

1. Quy định về hành vi khai sai thuế dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp

Theo khoản 1 Điều 142 Luật Quản lý thuế 2019, các hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn bao gồm các trường hợp sau:

- Khai sai căn cứ tính thuế hoặc số tiền thuế được khấu trừ hoặc xác định sai trường hợp được miễn, giảm, hoàn thuế dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn nhưng các nghiệp vụ kinh tế đã được phản ánh đầy đủ trên hệ thống sổ kế toán, trên các hóa đơn, chứng từ hợp pháp;

- Người nộp thuế đã lập hồ sơ xác định giá thị trường hoặc đã lập tờ khai giao dịch liên kết nhưng cơ quan quản lý thuế, cơ quan có thẩm quyền khi thanh tra, kiểm tra kết luận số liệu thanh tra, kiểm tra khác với số liệu đã khai của người nộp thuế dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn;

- Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn để hạch toán giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn nhưng người mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp chứng minh được lỗi vi phạm sử dụng hóa đơn không hợp pháp thuộc về bên bán hàng.

Như vậy, khi công ty mua hàng, nhận hóa đơn sai sót, nếu không giữ được chứng từ chứng minh lỗi thuộc về bên bán, sẽ vẫn phải chịu trách nhiệm về số thuế khai thiếu.

2. Mức xử phạt và biện pháp khắc phục

Căn cứ Điều 16 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp bị xử phạt như sau:

+ Phạt 20% trên số thuế khai thiếu hoặc số thuế đã được miễn, giảm, hoàn cao hơn quy định.

+ Đồng thời buộc:

- Nộp đủ số tiền thuế còn thiếu vào ngân sách.

- Nộp tiền chậm nộp tính theo ngày.

- Điều chỉnh lại các khoản lỗ, VAT đầu vào được khấu trừ chuyển kỳ sau (nếu có).

Ví dụ: Nếu doanh nghiệp khai sai dẫn đến thiếu 500 triệu đồng tiền thuế, sẽ bị phạt thêm 100 triệu đồng (20%), cộng với khoản tiền chậm nộp.

3. Trường hợp được miễn hoặc giảm nhẹ mức xử phạt

Doanh nghiệp vẫn có thể giảm nhẹ mức xử phạt nếu đáp ứng các tình tiết quy định tại Điều 9 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, như:

- Tự nguyện khắc phục hậu quả, tự giác khai bổ sung trước khi cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra;

- Thành thật hợp tác, cung cấp thông tin để làm rõ hành vi vi phạm;

- Hoặc thuộc các tình trạng đặc biệt: bị lệ thuộc, gặp hoàn cảnh khó khăn không do lỗi của mình.

Đồng thời, theo quy định, nếu doanh nghiệp chứng minh được lỗi sử dụng hóa đơn không hợp pháp hoàn toàn do bên bán, bên mua đã hạch toán đầy đủ, thì không bị phạt 20%.

4. Vậy bên mua phải làm gì?

- Chủ động rà soát lại hợp đồng, hóa đơn, chứng từ thanh toán để làm rõ trách nhiệm thuộc về bên nào.

- Gửi công văn, thông báo bằng văn bản tới bên bán yêu cầu xác nhận sai sót, lưu hồ sơ làm căn cứ.

- Trao đổi với cơ quan thuế, cung cấp hồ sơ giải trình ngay khi phát hiện, để được áp dụng tình tiết giảm nhẹ.

Dịch vụ tư vấn thuế tại Công ty Luật TNHH Thuế và Luật Hà Nội

Với kinh nghiệm nhiều năm đại diện cho các doanh nghiệp xử lý tranh chấp, khiếu nại, giải trình thuế – Công ty Luật TNHH Thuế và Luật Hà Nội cam kết:

✅ Soát xét hồ sơ thuế – kế toán, tư vấn phòng ngừa rủi ro khai sai thuế.

✅ Soạn thảo công văn giải trình, đại diện làm việc với cơ quan thuế để bảo vệ quyền lợi tối đa.

✅ Hỗ trợ lập kế hoạch tài chính, cấu trúc thuế tối ưu, tuân thủ pháp luật.

Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí ban đầu và có phương án phù hợp nhất, tránh thiệt hại không đáng có!

-----------------------------------

CÔNG TY LUẬT TNHH THUẾ VÀ LUẬT HÀ NỘI

Toà nhà số 14 Khúc Thừa Dụ, Cầu Giấy, Hà Nội.

0917.157.698 - 052.234.8879 hoặc (024) 22. 159.123

luatsutuvan@hanoiluat.vn