Không ký hợp đồng lao động: lỗi nhỏ, rủi ro lớn

1. Hợp đồng lao động là gì?

Theo khoản 1 Điều 13 Bộ luật Lao động năm 2019, hợp đồng lao động được hiểu là sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.

Trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện việc làm – tiền lương – quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì pháp luật vẫn xem đó là hợp đồng lao động.

2. Có bắt buộc phải ký hợp đồng lao động không?

Câu trả lời là có.

Theo khoản 2 Điều 13 Bộ luật Lao động năm 2019, trước khi nhận người lao động vào làm việc, người sử dụng lao động phải ký hợp đồng lao động.

+ Hình thức hợp đồng lao động (Căn cứ Điều 14 Bộ luật Lao động năm 2019)

- Hợp đồng lao động phải được lập bằng văn bản, mỗi bên giữ 01 bản.

- Hợp đồng điện tử (ký qua phương tiện điện tử) có giá trị pháp lý như hợp đồng bằng giấy.

+ Chỉ trường hợp làm việc dưới 01 tháng thì hai bên có thể giao kết bằng lời nói, trừ các trường hợp đặc biệt sau vẫn phải bằng văn bản:

- Người chưa đủ 15 tuổi (phải có người đại diện theo pháp luật cùng ký);

- Người giúp việc gia đình;

- Nhóm người lao động theo mùa vụ hoặc công việc dưới 12 tháng, có ủy quyền đại diện ký thay.

3. Không có hợp đồng lao động – quan hệ lao động có được công nhận không?

Pháp luật vẫn công nhận quan hệ lao động, nếu có đủ các yếu tố cấu thành:

- Người lao động làm việc có trả công, tiền lương;

- Có sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động.

Tuy nhiên, nếu không giao kết hợp đồng bằng văn bản trong trường hợp pháp luật bắt buộc, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt hành chính và buộc khắc phục hậu quả.

4. Mức xử phạt khi không ký hợp đồng lao động

Ảnh minh họa

Theo Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, doanh nghiệp có hành vi không ký hợp đồng lao động bằng văn bản sẽ bị xử phạt như sau:

- Từ 2.000.000 – 5.000.000 đồng: vi phạm từ 01 đến 10 người lao động;

- Từ 5.000.000 – 10.000.000 đồng: vi phạm từ 11 đến 50 người lao động;

- Từ 10.000.000 – 15.000.000 đồng: vi phạm từ 51 đến 100 người lao động;

- Từ 15.000.000 – 20.000.000 đồng: vi phạm từ 101 đến 300 người lao động;

- Từ 20.000.000 – 25.000.000 đồng: vi phạm từ 301 người trở lên.

+ Lưu ý: Nếu người sử dụng lao động là tổ chức hoặc doanh nghiệp, mức phạt gấp đôi so với cá nhân (theo khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP).

+ Biện pháp khắc phục: Doanh nghiệp phải ký hợp đồng lao động bằng văn bản với người lao động, đảm bảo tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật.

+ Ngoài ra, Điều 10 Nghị định 12/2022/NĐ-CP cũng quy định: Phạt từ 2.000.000 – 5.000.000 đồng nếu không ký hợp đồng lao động sau khi người lao động thử việc đạt yêu cầu.

5. Dịch vụ tư vấn pháp luật lao động tại Công ty Luật TNHH Thuế và Luật Hà Nội

Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp lựa chọn không giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản nhằm tiết kiệm thời gian hoặc đơn giản hóa thủ tục, đặc biệt với lao động thời vụ, part-time hoặc thử việc. Tuy nhiên, đây lại là một rủi ro pháp lý lớn vì:

- Người lao động vẫn được pháp luật công nhận đầy đủ quyền lợi, kể cả khi không có hợp đồng bằng văn bản;

- Doanh nghiệp thiếu căn cứ pháp lý khi xảy ra tranh chấp về tiền lương, bảo hiểm, hoặc chấm dứt hợp đồng;

- Có thể bị xử phạt hành chính và ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu.

Để giúp doanh nghiệp phòng ngừa rủi ro và tuân thủ pháp luật lao động, Công ty Luật TNHH Thuế và Luật Hà Nội cung cấp dịch vụ:

- Tư vấn, soạn thảo hợp đồng lao động đúng quy định Bộ luật Lao động 2019, phù hợp từng vị trí, loại hình nhân sự;

- Đào tạo, hướng dẫn bộ phận nhân sự cập nhật quy định pháp lý mới nhất;

- Đại diện làm việc và giải quyết tranh chấp lao động tại cơ quan có thẩm quyền khi phát sinh sự cố.

Với đội ngũ luật sư chuyên sâu trong lĩnh vực lao động, Công ty Luật TNHH Thuế và Luật Hà Nội cam kết mang đến giải pháp pháp lý hiệu quả, an toàn và phù hợp nhất cho từng doanh nghiệp.

-------------------------------

CÔNG TY LUẬT TNHH THUẾ VÀ LUẬT HÀ NỘI

VPGD: Toà nhà số 14 Khúc Thừa Dụ, Cầu Giấy, Hà Nội.

0917.157.698 - 052.234.8879 hoặc (024) 22. 159.123

luatsutuvan@hanoiluat.vn